Samorządy mogą zgłaszać się do wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej w celu pełnienia roli operatorów w programie Czyste Powietrze. Jednostki, które zdecydują się na to zadanie, będą wspierać mieszkańców w procesie uzyskiwania dotacji na wymianę źródeł ciepła i termomodernizację domów, a za skuteczną pomoc otrzymają dodatkowe wynagrodzenie. Program w nowej odsłonię ma ruszyć już 31 marca.
Operatorzy programu Czyste Powietrze będą pomagać mieszkańcom na każdym etapie – od decyzji o inwestycji, przez cały proces jej realizacji, aż po finalne rozliczenie dotacji. Za skuteczne wsparcie beneficjentów z najwyższym i podwyższonym poziomem dofinansowania gmina otrzyma dodatkowe 1,7 tys. zł, przy czym 0,5 tys. zł przysługiwać będzie po podpisaniu umowy o dofinansowanie, a 1,2 tys. zł po zakończeniu realizacji projektu. Wynagrodzenie będzie miało formę ryczałtową.
Jak podkreśla Robert Gajda, zastępca prezesa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, głównym celem nowego rozwiązania jest zapewnienie kompleksowego wsparcia dla osób zagrożonych ubóstwem energetycznym, a także ochrona mieszkańców przed nieuczciwymi wykonawcami.
– Gminy, jako instytucje mające najbliższy kontakt z mieszkańcami, odgrywają kluczową rolę w propagowaniu programu i ułatwianiu dostępu do środków – zaznacza.
Gminy pełniące rolę operatora programu Czyste Powietrze uzyskają nie tylko dodatkowe środki, ale również możliwość zapewnienia mieszkańcom wsparcia w pozyskaniu dofinansowania, udziału w dedykowanych szkoleniach, współtworzenia i usprawniania systemu operatorów wraz z NFOŚiGW i WFOŚiGW, zwiększenia tempa wymiany starych, nieefektywnych źródeł ciepła oraz ochrony mieszkańców przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi.
Zadania operatorów podzielono na dwa etapy. W pierwszym gmina będzie docierać do mieszkańców, pomagać w wyborze audytora energetycznego, doradzać w sprawie dofinansowania oraz wspierać w składaniu wniosku. W drugim etapie operatorzy będą asystować przy podpisywaniu umowy z wykonawcami, pomagać w uzyskaniu zaliczki, zbieraniu dokumentów i finalnym rozliczeniu dotacji.
Aby zgłosić się do roli operatora, gmina powinna wysłać deklarację chęci podpisania porozumienia operatorskiego na adres właściwego terytorialnie WFOŚiGW, a następnie podpisać stosowne porozumienie. Nabór wniosków prowadzony jest w trybie ciągłym, a umowy będą zawierane etapowo. Gminy, które zgłoszą się do 21 marca podpiszą porozumienia do 31 marca. Kolejna tura przewidziana jest do 30 czerwca.
Warto zaznaczyć, że w najnowszej odsłonie programu Czyste Powietrze, który po zmianach ma ruszyć z końcem marca, najwyższy poziom dofinansowania oraz dotacje z prefinansowaniem będą dostępne wyłącznie dla beneficjentów korzystających ze wsparcia operatora. Jeśli gmina nie zdecyduje się na pełnienie tej funkcji, zadania operatora przejmie właściwy miejscowo Fundusz.
