Miejscowi radni podjęli na ostatniej sesji uchwałę, zgodnie z którą upoważnili wójta Roberta Nowaka do prowadzenia działań zmierzających do nadania Przyrowowi statusu miasta. Pierwszą odsłoną tych kroków ma być umożliwienie mieszkańcom wypowiedzenia się w konsultacjach społecznych. Te mają się wkrótce rozpocząć.
Liczący sobie już sześćset pięćdziesiąt trzy lata Przyrów prawa miejskie dzierżył przez pięć wieków. 15 marca 1369 roku na zamku w Olsztynie król Kazimierz Wielki wydał taki przywilej lokacyjny Jakubowi Rechickiemu z Nagłowic. Degradacja nastąpiła po upadku powstania styczniowego, kiedy to dekretem cara Aleksandra II z dnia 13 lipca 1869 roku małe miasta w Królestwie Polskim zostały przemianowane w osady i przydzielone do przyległych gmin wiejskich.
– Postanowienie o degradacji szesnastu miast w guberni piotrkowskiej, w tym miasta Przyrowa, wydane zostało 1 kwietnia 1870 roku, a weszło w życie 31 maja 1870 roku. W ten sposób miasto zostało ukarane i upokorzone za udział jego mieszkańców w powstaniu – komentują przyrowscy urzędnicy.
O podjęciu inicjatywy mającej przywrócić miejscowości prawa miejskie lokalni samorządowcy dyskutowali już od kilku lat. Iskrą był obchodzony przed trzema laty jubileusz 650-lecia lokacji Przyrowa.
– Jubileusz, historia Przyrowa, jak również dokonujące się na przełomie ostatnich lat pozytywne zmiany, stały się powodem licznych refleksji dotyczących odzyskania praw miejskich – uzasadnia wójt Robert Nowak. – Podjęcie tej uchwały to bardzo ważne dla nas wydarzenie. Przywilej lokacyjny, pieczęć miasta Przyrowa z 1783 roku, mapa miasta Przyrowa z 1826 roku oraz bogata historia i szacunek do przodków są najlepszą motywacją do tego, by zainicjować działania i przywrócić miejscowości utracone ponad sto pięćdziesiąt lat temu prawa miejskie – podkreśla włodarz.
Zanim jednak urząd podejmie formalne działania w sprawie odzyskania praw miejskich, o przyjętym stanowisku wypowiedzą się mieszkańcy gminy w konsultacjach. W tych będą mogli wziąć udział wszyscy, którzy ukończyli trzynasty rok życia. Samorządowcy dają więc prawo głosu również młodzieży, bez względu na posiadane obywatelstwo i prawa wyborcze.
Czy po udanym sfinalizowaniu inicjatywy i przyznaniu praw miejskich coś się dla mieszkańców gminy zmieni? W kwestii prawnej i administracyjnej niemal nic. Nie będzie konieczności wymiany żadnych dokumentów. Gmina będzie funkcjonowała po prostu jako gmina miejsko-wiejska, z odrębnymi sołectwami. Pierwszym, widocznym symbolem zmian stanie się wymiana tablic informacyjnych w urzędzie gminy, no i oczywiście włodarz samorządu zyska miano burmistrza.
Wymiernych korzyści tej reformy może być sporo więcej. Poza prestiżem pojawi się szansa na dynamiczniejszy rozwój zarówno samego Przyrowa, jak i całej gminy. Otworzą się bowiem możliwości czerpania dofinansowań na projekty, w tym unijne, z nowych źródeł, dedykowanych właśnie małym miastom.
– W przypadku uzyskania przez Przyrów statusu miasta zwiększy się możliwość ubiegania o środki zewnętrzne, przeznaczone zarówno dla miejscowości o statusie wsi, jak i miasta. Przyrów, jako miasto, zachowa także wszystkie prawa gminy wiejskiej – zaznacza wójt Nowak.
