Kontynuujemy cykl wywiadów z radcą prawnym Klaudią Majer zawierających informacje dla kredytobiorców i pożyczkobiorców.
Dużo rozmawiałyśmy już o kredytach powiązanych z frankami. Proszę powiedzieć jakie możliwości mają kredytobiorcy złotówkowi oraz osoby, które zaciągnęły pożyczki gotówkowe?
Na bazie wyroków, jakie zapadają w sprawach kredytów powiązanych z frankami i wytycznych, jakie się pojawiają między innymi w zakresie informacji, które banki powinny przekazywać odnośnie ryzyka, składane są w całej Polsce pierwsze pozwy o usunięcie z umowy oprocentowania dowolnie ustalanego przez banki lub ustalanego w oparciu o WIBOR.
Dlaczego oprocentowanie w kredytach złotówkowych jest nieuczciwe? Kto je ustala?
Umowy są różnie sformułowane. W niektórych umowach oprocentowanie to jest uzależnione od kliku czynników, jak na przykład rentowności bonów skarbowych, stopy redyskonta weksli NBP, stawek WIBOR czy innych czynników. Takie zapisy dają bankom swobodę w ustalaniu wysokości oprocentowania i są niejasne, a co za tym idzie – nieweryfikowane.
Kto ustala WIBOR, że pojawiają się wątpliwości co do jego uczciwości?
Bardzo ważne jest, aby sobie uświadomić, że WIBOR nie jest ustalany przez żaden organ państwowy, ani nie jest zależny od stóp procentowych. Początkowo administratorem wskaźnika WIBOR było prywatne stowarzyszenie bankierów, występujące pod nazwą ACI Polska Stowarzyszenie Rynków Finansowych. Od 2017 roku administratorem wskaźnika WIBOR jest spółka GPW Benchmark S.A. zależna od Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Spółka ta dopiero 16 grudnia 2020 roku otrzymała od Komisji Nadzoru Finansowego zezwolenie na prowadzenie działalności jako administrator wskaźników referencyjnych stóp procentowych, w tym wskaźników WIBOR. Z powyższego wynika, że banki pobierają wynagrodzenie za udzielone kredyty w oparciu o współczynnik, który same ustalają. Połączone są realną wspólnotą interesu – zarabiają na oprocentowaniu kredytów. Interes ten jest całkowicie odmienny od interesu kredytobiorców. Mogą więc w łatwy sposób przyjąć wspólny front przeciwko kredytobiorcom i narzucać im wysoki współczynnik WIBOR, oderwany od rzeczywistych transakcji.
Czy usunięcie z umowy oprocentowania opartego o WIBOR to jest to samo, co sankcja kredytu darmowego?
Sankcja kredytu darmowego pozwala na rozliczenie się z bankiem czy firmą pożyczkową jedynie kwotą, którą faktycznie się otrzymało – samym kapitałem. Jest to kwota bez odsetek, bez prowizji, bez dodatkowych ubezpieczeń. Gdyby porównać obie możliwości obniżenia kosztów kredytu, to mogą one okazać się takie same, ale sposób w jaki się dojdzie to tego będzie różny w zakresie użytych argumentów. W przypadku sankcji kredytu darmowego muszą zostać spełnione warunki ustawowe, ponieważ nie wszystkie kredyty mogą być objęte taką sankcją.
W ostatnich dniach głośne było o wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie Providenta. Co ten wyrok oznacza dla kredytobiorców i pożyczkobiorców?
23 listopada TSUE w tej sprawie stwierdził, że banki czy też firmy pożyczkowe nie mogą pobierać rażąco wysokich prowizji w stosunku do wykonanej usługi i powiększać w ten sposób kwoty kredytu. Tymczasem takie sytuacje są nagminne. Zdarzają się pożyczki, gdzie prowizja za ich udzielenie równa jest pożyczanej kwocie. Następnie firma pożyczkowa oferuje kolejną pożyczkę na spłatę poprzedniej z kolejną wysoką prowizją. Po kilku takich konsolidacjach dochodzi do sytuacji, gdzie pożyczkobiorca nie jest w stanie spłacić pożyczki i wpada w spiralę zadłużenia. Takie sytuacje prowadzą z kolei do upadłości konsumenckich, w trakcie których trudno jest wytłumaczyć sądowi na co się wydało tyle pieniędzy, skoro w rzeczywistości wcale się ich nie dostało.
Czy tzw. złotówkowicze mogą spodziewać się jeszcze wsparcia w najbliższym czasie ze strony tej instytucji?
Oczywiście, że tak. Na odpowiedź oczekuje pytanie czy dozwolone jest pobieranie odsetek od dodatkowych kosztów kredytu. Odpowiedź na nie pozwoli w łatwiejszy sposób korzystać z sankcji kredytu darmowego. Pytania kierowane do TSUE pokazują, że sądy zaczynają wątpić w słuszność bankowych praktyk. Po więcej szczegółów dotyczących tematyki kredytów i pożyczek zapraszam na stronę http://www.kancelaria-mk.pl oraz na mój facebook’owy profil, gdzie systematycznie publikuję informacje na ten temat. Wystarczy po zalogowaniu skorzystać z opcji „szukaj” i wpisać frazę: Kancelaria Radcy Prawnego – Klaudia Majer.
Jak mogą się z panią skontaktować osoby, które nie używają facebook’a?
Można wysłać wiadomość na adres e-mail: kmajer@kancelaria-mk.pl z dopiskiem w tytule: „wPowiecie” lub zadzwonić pod numer 607 289 929.
Dziękuję za rozmowę.
